Meer kennis van de Nederlandse taal hangt onder migranten positief samen met het hebben van betaald werk. Maar ook vrij veel migranten die niet of nauwelijks Nederlands spreken, hebben een baan op een hoog beroepsniveau. Dit blijkt uit een analyse van het CBS met cijfers van de Enquête Beroepsbevolking (EBB) uit 2021.

In de EBB is aan migranten gevraagd hoe zij hun kennis van het Nederlands inschatten. Het gaat daarbij om de bevolking van 15 tot 75 jaar die in het buitenland is geboren en ooit naar Nederland is gekomen. Op basis van het bevolkingsregister gaat het in totaal om 2,3 miljoen migranten, wat overeenkomt met 17 procent van de bevolking in die leeftijdsgroep op 1 januari 2022.

Wie spreekt goed Nederlands?

Uit de enquête blijkt dat er een verband is tussen taalvaardigheid en arbeidspositie. Van de migranten die niet of nauwelijks tot redelijk Nederlands spreken, had ongeveer de helft betaald werk. Migranten die zeggen zeer goed Nederlands te kunnen, hadden in 2021 met 69 procent de hoogste deelname aan het arbeidsproces. Dat is zelfs wat hoger dan bij migranten voor wie Nederlands de moedertaal is, maar dat komt doordat de laatstgenoemden relatief oud zijn.

De verschillen in arbeidsparticipatie tussen migranten met uiteenlopende beheersing van het Nederlands hebben voor een deel te maken met het behaalde onderwijsniveau en de leeftijd waarop migranten naar Nederland zijn gekomen. Een hoger onderwijsniveau en migratie op jonge leeftijd gaan samen met een betere beheersing van de Nederlandse taal én met een hogere arbeidsparticipatie.

Relatief hoog beroepsniveau migranten

Ruim de helft van de migranten die niet of nauwelijks Nederlands spreken, werkt op het hoogste beroepsniveau. Dit zijn bijvoorbeeld software- en applicatieontwikkelaars of adviseurs in marketing, public relations en sales. Dat is een duidelijk groter deel dan bij migranten met meer kennis van het Nederlands. Gemiddeld heeft 35 procent van alle werkenden in Nederland een beroep op het hoogste niveau.

Deels zijn de migranten die geen Nederlands spreken zogenoemde kenniswerkers. Voor hen is Engels veel de voertaal, omdat ze actief zijn in een meer internationale werkomgeving. Migranten met Nederlands als moedertaal of die het Nederlands zeer goed beheersen, hebben ongeveer even vaak een hoog of een laag beroepsniveau als mensen die in Nederland zijn geboren. Migranten met een redelijk of goed niveau van de Nederlandse taal hebben over het algemeen een wat lager beroepsniveau.

Niet of nauwelijks de taal machtig

In 2021 gaf 10 procent van de migranten aan niet of nauwelijks kennis van de Nederlandse taal te hebben. Daar staat tegenover dat bijna de helft naar eigen zeggen zeer goed Nederlands spreekt of Nederlands als moedertaal heeft. Zeer goede sprekers zijn bijvoorbeeld mensen die op zeer jonge leeftijd naar Nederland zijn gekomen. Ook heeft bijna de helft van alle migranten na verloop van tijd een Nederlandse taalcursus gevolgd. Voor in Suriname of de Caribisch Nederland geboren migranten is Nederlands vaak de moedertaal. Op het moment van migratie naar Nederland had naar eigen zeggen meer dan de helft van de migranten niet of nauwelijks kennis van het Nederlands.

De meeste migranten zeiden dat ze bij het vinden van werk geen belemmeringen hebben ervaren. Een klein deel, 10 à 15 procent, zaten problemen met de Nederlandse taal in de weg bij het vinden van werk. Dat is iets meer dan de groep die in 2021 aangaf het Nederlands niet of nauwelijks te beheersen.

Lees hier meer over dit onderwerp.