De kinderopvang in arbeidsregio Amersfoort kampt nog steeds met grote personeelstekorten. De druk op personeel wordt daardoor groter en wachttijden voor opvangplekken lopen steeds verder op. Ook in Soest merken kinderdagverblijven en bso’s dat het een stuk moeilijker is om personeel te krijgen.
door Yara Hooglugt
Bij kinderopvang De Kinderruimte zijn preventieve maatregelen getroffen om te voorkomen dat de deur dicht moet blijven wanneer er een medewerker een keer ziek is of uitvalt. De personeelsmarges zijn immers klein en er geldt een wettelijke beroepskracht-kindratio. Zo mag één pedagogisch medewerker bijvoorbeeld maximaal drie baby’s opvangen; voor kinderen van 2 tot 4 jaar geldt een maximum van acht per medewerker. “Maar aan onze maatregelen hangt wel een prijskaartje”, vertelt Ben Boosten van De Kinderruimte. “Wij hebben ervoor gekozen om overcapaciteit te creëren. Zo heb ik bijvoorbeeld iemand op de payroll staan voor 32 uur, die niet iedere week aan die uren komt. Ik mag haar inzetten als er iemand uitvalt, maar als dat niet nodig is, betaal ik haar wel haar uren uit. Is het probleem daarmee structureel opgelost? Nee. Kan ik er nu mee uit de voeten? Ja.”
Tekort aan pedagogisch medewerkers
Het UWV stelde onlangs dat nieuwe medewerkers in de kinderopvang hard nodig zijn in arbeidsregio Amersfoort, waartoe Soest behoort. Het personeelstekort is in de afgelopen drie jaar flink gestegen. De druk op pedagogisch medewerkers is daardoor toegenomen, met meer ziekteverzuim tot gevolg. Ook ontstaat een waterbedeffect, meldt het UWV: personeelstekorten in diverse branches blijven aanhouden doordat ouders – die wel willen werken – geen mogelijkheden hebben om hun kind onder te brengen op een opvanglocatie.
Wachtlijsten kinderopvang
Kinderdagverblijf De Boerderij was als agrarische kinderopvanglocatie altijd al populair, maar de wachttijden zullen in deze tijd alleen nog maar verder oplopen, stelt eigenaar Carla van den Breemer. “Ik denk dat ik maar 15 procent van alle aanmeldingen kan plaatsen, aangezien de meeste kinderen hier jong binnenkomen en blijven tot ze een jaar of 11 zijn. Op dit moment staan er wel tweehonderd kinderen op de wachtlijst, zowel ongeboren baby’s als kinderen van wie de ouders hopen op een plekje in de bso.”
Lees ook: Arbeidsmarkt heeft baat bij sociale innovatie en meer zijinstromers
De Boerderij heeft drie groepen dagopvang, één peutergroep van een halve dag en drie bso-groepen. De 25 medewerkers zijn verantwoordelijk voor zo’n 325 kinderen. “Ik mag eigenlijk niet klagen, omdat we gelukkig een volle bezetting hebben. Maar dat we voor een grote uitdaging staan, mag duidelijk zijn. Ik kijk nu al vooruit: stel dat iemand straks ontslag neemt, ga ik daar dan wel een goede nieuwe medewerker voor in de plaats vinden? Ik merk nu al dat vacatures voor flexmedewerkers een stuk minder snel gevuld worden. Hoe moet dat straks in de toekomst, als de overheid de kinderopvang gratis wil maken? Ik zou niet weten hoe we daarvoor een oplossing zouden moeten vinden.”
Wat nu te doen?
“Wij zitten te springen om nieuwe pedagogisch medewerkers”, zegt Brigitte Kuijpers van Bink Kinderopvang, dat kinderdagverblijven, bso’s en peuterspeelzalen heeft in Soest. “De vraag naar kinderopvang neemt toe, terwijl er al zo’n tekort aan medewerkers was sinds de wet in 2018 is aangepast. Waar medewerkers eerst nog vier baby’s mochten begeleiden, zijn dat er nu nog drie. Daardoor ontstond er in één klap een tekort aan 25.000 medewerkers op een moment dat er al schaarste was. Het duurt jaren voordat er voldoende medewerkers zijn opgeleid om dit gat te vullen.”
Bij Bink werden eerder al maatregelen getroffen. “We hebben tijdelijk minder kinderen opgevangen en per vestiging bekeken wat de meest optimale kind-medewerker verhouding is. We hebben groepen samengevoegd en de leeftijdsindeling van groepen gewijzigd.” Voor een oplossing op de kortere termijn heeft Bink het wervingsbeleid aangepast. “Al langere tijd focussen wij, naast het werven van pedagogisch medewerkers, ook op andere doelgroepen, zoals sportleiders, studenten en zij-instromers. Sinds kort hebben we ook een campagne om zzp’ers te verleiden om in vaste dienst te komen werken.”
Zichzelf in de voet geschoten
Volgens Ben Boosten van De Kinderruimte heeft de kinderopvangbranche zichzelf juist jaren geleden al in de voet geschoten door een zzp-constructie op te tuigen voor flexmedewerkers. “We hebben de gigantische tekorten deels zelf gecreëerd”, vindt hij. “De branche is steeds meer gaan werken met flexibele invalkrachten op zzp-basis. De kostprijs is daardoor gestegen, terwijl de betrokkenheid is gedaald. Vandaag is het Jan en morgen is het Piet, en aangezien zij meestal vrij weinig feeling hebben met het bedrijf, zijn ze ook zo weer weg. Je hebt bovendien geen vaste gezichten voor de groep, wat voor kinderen juist heel belangrijk is. Wij hebben daar niet voor gekozen.”
Het is volgens Boosten zaak dat de kinderopvangbranche zichzelf de komende tijd flink gaat promoten. “We moeten mensen enthousiasmeren. Zijinstromers kunnen een aantal gaten dichten, maar daarmee ben je er mijns inziens nog steeds niet. De wachttijden lopen bij ons al richting het jaar. Als de kinderopvang straks over een paar jaar gratis moet worden, moeten de plekken toch ergens vandaan komen. Gezien de krapte zie ik dat niet snel gebeuren. Blijft het daardoor bij een mooie belofte? Het antwoord heeft niemand op dit moment.”
