In een krappe arbeidsmarkt zijn vacatures in sectoren als de horeca, techniek en gezondheidszorg moeilijk in te vullen. Menig bedrijf doet hiervoor een beroep op arbeidsmigranten. Goede huisvestiging en de complexe regelgeving, vooral voor werknemers buiten de EU, vormen de grootste hobbels.
door Marco Jansen
Xelvin is een technisch detacheringsbureau gespecialiseerd in het bemiddelen van technisch personeel van mbo- tot wo-niveau. De werving van internationale kandidaten is voor verschillende technische sectoren, waaronder hightech, industrie, productie, IT, food en farmacie, onder meer in de Randstad. Er is een groot personeelstekort in de technische markt waarin Xelvin actief is. „Schoolklassen zijn minder vol, dat is een reden dat bedrijven over de grenzen kijken”, weet programmanager internationaal recruitment Alrik Lamberink. Xelvin richt zich hiervoor op Zuid-Afrika. „We hebben drie Zuid-Afrikaanse recruiters in dienst die in Nederland wonen en hier kandidaten uit Zuid-Afrika voor onze klanten zoeken. We zijn nu zelf met dertien collega’s in Kaapstad, waar we monteurs technische dienst, engineers en IT’ers spreken. De beste profielen halen we naar Nederland. Het opleidingsniveau is goed en de Zuid-Afrikaanse cultuur en mentaliteit staat dicht bij de Nederlandse. Nog een groot voordeel is dat mensen die Afrikaans spreken, wat lijkt op oud-Hollands, de Nederlandse taal snel begrijpen. Ze kunnen het al goed lezen en verstaan, en binnen enkele maanden ook spreken.”
Twee monteurs technische dienst uit Zuid-Afrika starten 3 april bij een bedrijf in de foodsector in Zwanenburg, onder Amsterdam. Hier wordt vers fruit tot vruchtensappen verwerkt. Michael Kuijl, commercieel manager regio west: „We hebben nu tweehonderd technici uit het buitenland; hier kunnen naast groot mkb ook de kleinere bedrijven gebruik van maken. Bij bedrijven moet iemand zijn nek uit willen steken, men vindt het vaak spannend. Mensen werven buiten de EU betekent andere wet- en regelgeving. Het relocatieproces van visumaanvraag tot begeleiding als iemand in Nederland is, is uitdagend om in goede banen te leiden. We bieden ook ondersteuning als kandidaten in vaste dienst gaan.” De juiste personen vinden is voor Xelvin na vijfien jaar niet meer de uitdaging; huisvesting is dat wel. „We hebben zelf geen huizen, maar wel een netwerk van makelaars, die de markt in hun regio kennen.”
Manuel Diez (54) is zoon van een vroegere Spaanse gastarbeider. Hij levert met bemiddelingsbureau Temporales al tien jaar arbeidskrachten uit Spanje, Portugal en Griekenland aan bedrijven in Nederland en Duitsland. Sinds vijf jaar woont en werkt hij vanuit Madrid. „Wij zijn sterk vertegenwoordigd in de sectoren hospitality (horeca/hotel), logistiek, gezondheidszorg en techniek. We bemiddelen ongeveer 6.000 mensen per jaar. Doordat logistieke centra uit de grond gestampt worden, de bevolking vergrijst, techniek nog steeds niet sexy is en er een uittocht was van werknemers in de horeca, nemen vacatures toe en zo ook het aantal arbeidsmigranten. Het vraagstuk is waar je die mensen huisvest. Gemeentes rollen de rode loper uit voor bedrijven die zich willen vestigen vanwege werkgelegenheid, maar geven nul op het rekest voor huisvesting van arbeidsmigranten, terwijl zij 80% van het werk invullen. Uitzendbureaus krijgen de zwartepiet toegespeeld omdat zij niet in staat zijn goede huisvesting te regelen. Wij waren tot oktober 2022 alleen bemiddelaar, maar nu bieden wij als werkgever ook huisvesting aan voor personeel in horeca, techniek en gezondheidszorg. Geen massahuisvesting; ze hebben een eigen slaapkamer in kleinschalige huisvesting. Een deel van de huurkosten wordt doorbelast aan de klant.”
24-WEKENEIS Maarten van Panhuis uit Harderwijk wil met Refugee Connect asielzoekers aan een baan helpen. Sinds de zomer van 2022 zijn twaalf vluchtelingen geplaatst bij een eendenslachter, in de schoonmaak, groenvoorziening en horeca. Acht van hen zijn momenteel aan het werk. De grootste hobbel voor hen is dat zij, zolang ze geen statushouder zijn, maar 24 van de 52 weken mogen werken. Ze krijgen pas na zes maanden op een azc een BSN-nummer, eerder mogen ze niet werken. „We zijn voor beide zaken naar de rechter gestapt en in afwachting van een zittingsdatum. De overheid is kritisch, ze wil de migrantenstroom beperken. Als ze van buiten de EU komen, moet een bedrijf aantonen dat ze binnen de EU niet te vinden zijn en voldoen aan een minimumlooneis. Vluchtelingen uit het azc moeten een werkvergunning hebben. Wij helpen bedrijven met advies, het regelen van contracten en geven juridische ondersteuning.”
CONTINUÏTEIT Bert Boeijink van Bouw- en Installatiebedrijf Bloemendal in Leusden heeft al 25 jaar ervaring met het in dienst nemen van buitenlandse medewerkers. Dat begon al in de jaren tachtig met Vietnamese vluchtelingen. Van het huidige personeelsbestand van zeventig medewerkers zijn vijftien asielzoekers die al een langere periode in Nederland wonen, recent vooral uit Syrië en Turkije. ,,We krijgen technische mensen aangemeld via het WerkgeversServicepunt regio Amersfoort en uit de Beroepentuin in Utrecht. Continuïteit is de belangrijkste reden, wij hebben zo geen probleem om mensen te krijgen en door wederzijdse waardering blijven ze ook langer. Het plaatsen van zonnepanelen, warmtepompen en aanpassen van meterkasten zijn hot issues. Dit willen en kunnen deze mensen graag doen. De grootste handicap is de Nederlandse taal. Een Malinese hoofdingenieur krijgt elke vrijdagochtend taalles van een docent die bij ons op het werk komt, zodat de communicatie op de werkvloer zo goed mogelijk is. Een andere belangrijke vaardigheid is op tijd komen. Wij werken zeer goed samen met regionale opleidingscentra, waaronder vakscholen Bouwmensen Amersfoort, Installatiewerk Midden-Nederland en ROC Midden-Nederland in Nieuwegein.”
Boeijink weet na 25 jaar de weg, maar ziet veel blokkades, zeker voor bedrijven die nu hiermee willen starten. ,,Alle regelgeving wijzigt continu, dat is bijna niet uit te leggen. Vroeger werd zijinstroom goed gewaardeerd: 85% van de loonsom werd gesubsidieerd. Nu mag je blij zijn met 5%. Opleiding wordt nauwelijks gefinancierd, versneld een rijbewijs halen kan niet en asielprocedures duren lang. Onze handvaardige Irakese medewerker staat al zeven jaar in de timmerfabriek, maar moest eerst verplicht thuiszitten voor hij een status had en mocht werken.”
