Zorgprofessionals kampen in aanzienlijke mate met emotionele uitputting. Een hoge werkdruk en (onnodige) bureaucratie leiden ertoe dat één op de zes zorgmedewerkers zich emotioneel uitgeput voelt. Dit blijkt uit de ‘Monitor Gezond werken in de zorg 2023’, een gezamenlijk onderzoek van Stichting IZZ, de Universiteit Utrecht en Universiteit Leiden onder 5.048 zorgmedewerkers.
Uit de peiling blijkt ook dat één op de tien zorgmedewerkers gebruikmaakt van psychische zorg. Het gebruik van psychische zorg is opmerkelijk hoog onder zorgmedewerkers jonger dan 25 jaar: één op de vijf – in vergelijking met 2021 een stijging van 36 procent in deze leeftijdscategorie. Bij zorgmedewerkers tussen de 26 en 35 jaar steeg het psychisch zorggebruik met 40 procent gestegen; van hen maakt nu één op de zes gebruik van psychische zorg.
Jonge zorgmedewerker is kwetsbaar
Het psychisch zorggebruik door zorgmedewerkers is sinds 2018 met 53 procent toegenomen. Deze cijfers benadrukken volgens de onderzoekers de noodzaak om de psychische gezondheid van zorgmedewerkers in verschillende leeftijdsgroepen te ondersteunen en te verbeteren. “Jonge zorgmedewerkers worden vroeg in hun carrière geconfronteerd met een hoge werkdruk”, vertelt onderzoeker Irene van der Fels. “Ze moeten vaak lange dagen maken, overuren draaien en meerdere taken tegelijkertijd beheren. Deze constante druk en beperkte hersteltijd leidt tot stress, een burn-out en andere psychische problemen. Bovendien zijn jonge zorgmedewerkers nog onervaren met emotioneel zware situaties, zoals het overlijden van een patiënt. Dit kan leiden tot stress en psychische belasting, waardoor ze mentaal uitgeput raken en uiteindelijk zelfs uitstromen uit de zorg.”
Mantelzorg hindert herstel
Van de deelnemers aan het onderzoek geeft ruim één op de drie aan mantelzorgtaken op zich te nemen voor een naaste. Het merendeel van deze deelnemers biedt één tot twee keer per week mantelzorg. Bijna één op de drie zorgmedewerkers verleent drie keer per week tot dagelijks mantelzorg. Eén op de zes zorgmedewerkers jonger dan 36 jaar is ook belast met mantelzorg.
“Zorgmedewerkers hebben van zichzelf al een emotioneel zware baan en velen van hen hebben daarnaast mantelzorgverantwoordelijkheden”, zegt Van der Fels. “Dit werkt emotionele uitputting nog verder in de hand, waardoor werkende mantelzorgers te weinig tijd hebben om te herstellen van het werk in de vrije tijd. Het vergroot de kans op een burn-out en uitstroom uit de zorg.“
Lees ook: Ernst burn-outklachten onder jonge werkenden neemt toe
Volgens de onderzoeker helpt het om op het werk over mantelzorg te praten. “Vaak zijn collega’s niet op de hoogte van elkaars mantelzorgtaken. Wanneer ze dit bespreekbaar maken, herkennen ze zich in elkaars situaties en kunnen ze samen bespreken hoe hiermee om te gaan. Dit leidt tot een meer ontspannen werkomgeving en meer mogelijkheden voor herstelmomenten op het werk.”
Lees hier meer over de Monitor Gezond werken in de zorg.
