Door vergrijzing en ontgroening verandert de samenstelling op de werkvloer. Verschillende generaties hebben volgens uitkeringsinstantie UWV verschillende eigenschappen, denkbeelden en talenten. Generatiemanagement is een vorm van hr-beleid die rekening houdt met generatieverschillen op de werkvloer.
Welke generaties zijn er op de werkvloer?
√ Babyboomers, 1940-1954: loyaal en idealistisch
√ Generatie X, 1955–1969: no-nonsensementaliteit en verbindend
√ Pragmatische generatie, 1970–1984: resultaatgericht en besluitvaardig
√ Generatie Y (millennials), 1985–1999: open, gelijkwaardig en mensgericht
√ Generatie Z, 2000-2014: digitaal sterk, schakelt snel en hoge mate van sociaal bewustzijn
Groot aandeel 55-plussers
In 2023 zijn er naar verhouding meer 55-plussers (22 procent) dan jongeren tot 25 jaar (17 procent) op de werkvloer. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waren er medio 2023 bijna 2,1 miljoen 55- tot 70-jarigen aan het werk. Dit zijn er ruim 50 procent meer dan tien jaar geleden. Daarnaast werken mensen steeds vaker door na hun pensionering. De arbeidsparticipatie van 70- tot 75-jarigen is van ruim 5 procent in 2013 gestegen naar bijna 9 procent in 2022.
Generatie Z: vernieuwers met sterke digitale skills
Momenteel treedt Generatie Z toe tot de arbeidsmarkt. Deze generatie is opgegroeid in een snel veranderende maatschappij. Mensen van deze generatie zijn gewend om meerdere taken tegelijk uit te voeren, zijn digitaal sterk en vinden het belangrijk dat hun bijdrage aan werk en maatschappij zinvol is. In hun opleiding was samenwerken essentieel. Talenten en meningen van iedereen werden gezien, gehoord en ingezet.
Nieuwe generatie, andere wensen
Op het gebied van werk heeft Generatie Z vaak andere wensen dan ouderen. Jongeren veranderen vaker van werkgever. Volgens het CBS blijven werknemers van 15 tot 25 jaar gemiddeld anderhalf jaar bij een werkgever, terwijl het gemiddelde over alle leeftijden 8,4 jaar is. Redenen om over te stappen naar een nieuwe werkgever zijn onder andere beloning, ontwikkelmogelijkheden en werksfeer.
Win-winsituatie door samenwerking
Samenwerken van generaties op de arbeidsmarkt levert volgens uitkeringsinstantie UWV een win-winsituatie op. Vooral Generatie X, ook wel de verbindende generatie genoemd, kan een coachende rol spelen. Mensen uit deze generatie maken graag gebruik van de specifieke talenten van de verschillende generaties op de werkvloer. Daarom zijn zij bij uitstek geschikt om de jongere generaties op te vangen en hun kennis en ervaring over te dragen. Zelf kunnen zij weer dingen leren van hun jongere collega’s, bijvoorbeeld wat betreft 21ste-eeuwse vaardigheden. Dat heeft een gunstig effect op duurzame inzetbaarheid.
Tips voor generatiemanagement op de werkvloer
√ Verbind: Stimuleer interactie en samenwerking tussen de verschillende generaties. Elke generatie brengt iets waardevols mee; generaties kunnen veel van elkaar leren.
√ Interactie: Praat niet over, maar mét de verschillende generaties.
√ Vraag iedere generatie naar een top 3 van dingen waar men in het dagelijkse werk energie van krijgt en wat juist energie kost. Dit is een advies van generatie-expert Aart Bontekoning.
√ Betrek generatiegenoten of ervaringsdeskundigen bij het inwerken van nieuwe medewerkers.
√ Ondersteun en bied maatwerk voor elke generatie in de specifieke ontwikkelingsbehoeftes. Onderzoek van UWV toont aan dat 47 procent van de werkgevers verwacht dat vaardigheden als digitale en communicatieve vaardigheden de komende vijf jaar nog belangrijker worden.