Het aantal vacatures (58 per 1.000 banen) in de horeca liet in het laatste kwartaal van 2023 een lichte daling zien en is zeker vergeleken met de piek in het eerste kwartaal van 2022 (112 per 1.000 banen) aanzienlijk gedaald. Maar dat is nog altijd fors hoger dan tien jaar geleden, meldt het CBS. De krapte (meer dan 100 vacatures op 1.000 banen) is voorbij, maar het aantal banen in de horeca is wel sterk gegroeid. Mariah Buitink – eigenaar van Bokkers Catering en Marry Cooking in Nijkerk – en Leroy Vlasveld – bedrijfsleider van Moeke Nijkerk – vertellen hun bevindingen.
Marco Jansen
Moeke Nijkerk is een grand café met verscheidene zalen voor diner, vergaderingen en bruiloften. Leroy Vlasveld (28) uit Putten is sinds twee jaar bedrijfsleider. “Jaarlijks zijn er bij ons zestig bruiloften en tweehonderd vergaderingen. Hiervoor werken we met een team van ongeveer veertig mensen. De chef-kok is 63 jaar en er is een parttimer van 70. Maar het grootste deel – meer dan dertig medewerkers – is tussen de 16 en 25 jaar. Iedereen komt uit de buurt, de meesten uit Nijkerk of Nijkerkerveen en een paar uit Amersfoort.”
Moeke Nijkerk verkeert op dit moment in een luxepositie, constateert Vlasveld. “We hebben een vrij vast team van medewerkers die bijna allemaal een jaar of langer bij ons werken, afgezien van twee koks die begin dit jaar bij ons zijn gekomen. Twee jaar geleden was het wel lastig, maar we hebben veel nieuwe mensen aangenomen en tijd geïnvesteerd in het trainen. Daar plukken we nu de vruchten van.” In Nijkerk is sprake van veel mond-tot-mondreclame; er wordt veel met elkaar gepraat op school en in families, merkt de bedrijfsleider. “Zo krijgen we veel aanvragen omdat een vriend of vriendin bij ons wil komen werken. Weliswaar hebben we nu twee of drie mensen nodig voor de zomer, maar we hebben ook mensen moeten afwijzen omdat we vol zaten. De noodzaak is zeker niet zo hoog dat we dagdelen dicht moeten, terwijl ik om mij heen van andere zaken wel hoor dat het lastig is om horecapersoneel te krijgen.”
Salaris in de horeca
Vlasveld noemt diverse redenen waarom Moeke Nijkerk zich aan die trend onttrekt. “Men vindt het leuk om hier te werken omdat we het rooster goed georganiseerd hebben. Hierdoor is de werkdruk minder hoog; je hoeft niet constant boven je macht te werken. Ook als het minder druk is, roosteren we de oproepkrachten ten minste een dag per week in. De structuur en afspraken zijn duidelijk, zodat je weet wat er van je verwacht wordt als je bent ingewerkt. Ook bieden we verscheidene secundaire arbeidsvoorwaarden aan. Via bedrijfsfitness.nl krijgen ze € 15 per maand korting op een sportabonnement bij aangesloten sportscholen en sportverenigingen. In de zomer geven we vaak wat festivalkaartjes weg. Er is regelmatig een borrel of personeelsfeest en na het werk zijn er altijd twee ‘sluitdrankjes’ van de zaak. Mensen mogen hun verhaal bij ons doen en als ze dat anoniem willen doen omdat ze niet lekker in hun vel zitten, kan dit ook via OpenUp (een online platform voor mentaal welzijn – red.).”
Het salaris is ook belangrijker geworden. Waar het minimumloon de afgelopen periode fors is gestegen, gaat Moeke daar nog wat boven zitten. “Zo willen we het voor parttimers en oproepkrachten aantrekkelijk maken. Deze categorie kan ook bij een supermarkt of fastfoodketen gaan werken. Ook de vaste medewerkers krijgen wat meer.”
Vlasveld is trots dat het personeel in Nijkerk zowel dit jaar als vorig jaar een verkoopwedstrijd van bier en cocktails heeft gewonnen. “Dit laat zien dat men met plezier bij ons aan het werk is.”
Hoe is het in de catering?
Mariah Buitink (32) uit Nijkerk en haar man Henrico zijn sinds mei 2020 eigenaar van Bokkers Catering. Ze namen dit over in de coronalockdown toen alles dicht was. “Nu zijn we 3,5 jaar onderweg en is het drukker dan ooit. Zelfs in ‘rustige’ maanden als februari en maart loopt het door en vanaf april en mei gaat het los. Mensen vieren vaker thuis een feestje met een cateraar. Ze vinden dat gemoedelijk, met meer vrijheid.”
Met Marry Cooking (sinds 2017) ligt hun focus op het hogere segment met walking dinners en kookworkshops of een chef thuis, Bokkers Catering richt zich op lunches, verjaardagen, bedrijfsfeesten, bruiloften en wedding planning. Buitink is blij dat de oude eigenaren nog bijspringen wanneer nodig. Ze hebben in de keuken, bediening en afwas drie vaste medewerkers en voor het seizoen circa zes oproepkrachten. Een vaste kok vinden was wel een probleem. “Vorig jaar werd het in de zomerperiode steeds drukker richting december en zochten we er een fulltime kok bij. Dit bleek heel lastig. Gelukkig konden we het opvangen met een zzp’er en dat bevalt heel goed. Hij heeft de kerstdrukte drie weken meegedraaid en we doen dit jaar weer een beroep op hem.”
Omslag in vraag naar personeel
Buitink merkt een behoorlijk omslag in de branche. “Ik denk dat de vraag in de horeca enorm is op dit moment, omdat er in de coronaperiode een enorme verschuiving naar de zorg is geweest. Het horecavak betekent ook lange dagen, hard werken, ook op feestdagen en in weekenden. Lang niet iedereen heeft daar zin meer in. Ik denk dat in de coronaperiode bij een groot aantal mensen de ogen is geopend dat je ook op andere manieren je geld kunt verdienen. Daarom is het wel belangrijk dat het horecavak op scholen meer gepromoot wordt bij de jeugd, want je kunt er genoeg je passie in kwijt.”
Voor het team doen ze regelmatig wat extra's: van kerstborrel, pubquiz, walking dinner tot barbecue. “Niet om mensen te behouden, maar uit waardering voor ons personeel.”
Lees ook: ‘Werkgevers focussen meer op personeelsbehoud’
Zes op de tien werkgevers hadden vorig jaar last van de krapte op de arbeidsmarkt. Zij investeerden vooral extra in personeelsbehoud en de werving van nieuwe medewerkers. Ook namen ze vaker kandidaten aan die nog opgeleid moesten worden.
