Hoe groter de onderneming, hoe harder het bedrijf op zoek is naar nieuwe medewerkers. Dit blijkt uit ‘Ondernemen in 2023’, een KVK-onderzoek onder 1.400 ondernemers, waarvan 685 mkb’ers met personeel. In het onderzoek reageren ondernemers met: “Geen enkele kans op vinden van personeel”, “Tekort aan medewerkers remt omzet” en “Opvolging voor personeel dat met pensioen gaat is niet te vinden”.
De situatie is vooral nijpend bij ondernemers met tien of meer medewerkers. 54 procent van hen is op dit moment op zoek naar nieuwe mensen en nog eens 23 procent verwacht het komend halfjaar op zoek te moeten. Bij ondernemers met twee tot negen medewerkers is 15 procent nu op zoek en denkt nog eens 12 procent in de komende maanden te moeten werven. Van alle ondernemers die op zoek zijn naar medewerkers noemt 92 procent die werving moeilijk of heel moeilijk.
Ook problemen voor kleine onderneming
KVK-ondernemersadviseur Gé Gijsen spreekt juist ook veel kleinere ondernemers die in grote problemen komen: “Ik leg net de telefoon neer na een gesprek met een man die een autoherstelbedrijf heeft. Hij heeft een grote opdracht en die moet volgende week klaar zijn, maar hij kan met geen mogelijkheid een schadehersteller vinden. Samen hebben we gekeken naar mogelijke oplossingen. Het is gewoon echt heel moeilijk.”
Goud geld vragen
Volgens Gijsen speelt is de arbeidskrapte breed voelbaar. “Het gaat vooral om mensen die met hun handen kunnen werken. Dat zijn de ‘medische specialisten’ van de toekomst, die kunnen nu als zzp’er goud geld vragen. Monteurs, loodgieters, mensen in de koelinstallatietechniek, cv-installateurs, die beroepen. Maar ook in de gezondheidszorg natuurlijk, de mensen aan het bed, en verder alles wat met automatisering en ICT te maken heeft. Daarnaast is er een groot tekort aan mensen die het werk kunnen verzetten in bijvoorbeeld de distributiecentra en horeca.”
Lees ook:114 vacatures tegenover elke 100 werklozen
Ruim de helft (55 procent) van alle mkb’ers met tien of meer medewerkers noemt personeelstekort als een belangrijke maatschappelijke ontwikkeling die van invloed is op de bedrijfsvoering. Een kwart van alle mkb’ers met tien of meer medewerkers geeft aan dat het personeelstekort (zeer) grote problemen gaat opleveren. Dat geldt ook voor 10 procent van de mkb’ers met twee tot negen medewerkers. “Een werknemer is opgestapt”, reageert een van hen. “Ik moet al het werk alleen doen en ben dus aan het krimpen.”
Hogere lonen
Bijna 30 procent van de mkb-ondernemers met tien of meer werknemers zijn de hogere loonkosten problematisch. Bij de kleinere mkb’ers (twee tot negen medewerkers) leveren de hogere lonen problemen op. Een van de ondernemers uit het onderzoek vraagt zich af “hoe we aan goede vakkrachten komen zonder daar een enorm bedrag voor te moeten betalen”.
Cocktail van tegenslagen, maar toch positief
De personeelskrapte en stijgende loonkosten zijn onderdeel van een groter plaatje, blijkt uit het onderzoek. Ondernemers geven bondige samenvattingen van de cocktail van tegenslagen waarmee zij op dit moment geconfronteerd worden: “Stijgende energieprijzen, stijgende grondstofprijzen en hogere loonkosten” en “De kosten rijzen de pan uit. De inkomsten dalen onder andere door achterblijvende tarieven en personeelstekort.”
Desondanks zijn ondernemers over het algemeen positief over hoe hun bedrijf ervoor staat, met 7,5 als gemiddeld rapportcijfer. Vorig jaar was dat nog een 7,2. Vooral de sectoren zakelijke dienstverlening en detailhandel zijn positiever.