Hoewel internationaal steeds meer big tech-bedrijven een resoluut einde maken aan ongelimiteerd thuiswerken van hun werknemers, volgen Nederlandse bedrijven deze ontwikkeling vooralsnog niet. “De Nederlandse arbeidsmarkt nog niet klaar is voor deze kanteling”, zegt Auke Bijnsdorp van Top of Minds Executive Search. En Edwin Vlieg van Moneybird constateert: ”Als je allerlei fratsen moet uithalen om medewerkers naar kantoor te laten komen, dan moet je wellicht concluderen dat het kantoorconcept grondig moet worden herzien.”

Dat steeds meer big tech-bedrijven een einde aan het ongelimiteerde thuiswerken, vindt Auke Bijnsdorp, managing partner van Top of Minds Executive Search, opmerkelijk. “Thuiswerken is juist door deze bedrijven snel groot gemaakt tijdens de coronapandemie. Maar nu voeren spraakmakende ondernemingen als Tesla, Apple, Zoom, Amazon, Google en Meta stuk voor stuk de druk op bij hun werknemers om vanuit kantoor te werken.”

Ook minder thuiswerken in Nederland?

In Nederland loopt het niet zo’n vaart, aldus Bijnsdorp. “Hier is de arbeidsmarkt nog niet klaar is voor deze kanteling. En we adviseren werkgevers om de natuurlijke ontwikkeling niet te forceren.”

Bij Meta, Google en Amazon geldt voor fulltimepersoneel een kantoorplicht van drie dagen per week en bij Zoom ligt het minimum op twee dagen. “Dat is een mildere aanpak dan die van Tesla”, constateert Bijnsdorp. “Daar kondigde Elon Musk vorig jaar al per e-mail aan dat iedereen die remote wil werken minimaal veertig uur per week op kantoor moet zijn of anders Tesla moet verlaten. En afgelopen maand maakte Meta’s hr-director Lori Goler bekend dat er streng zal worden toegezien op de uitrol van het Return-to-Office-plan, en dat medewerkers die zich niet aan de regels houden ontslag riskeren.”

Kantoorconcept herzien

Dergelijke dreigementen om medewerkers weer op de zaak te krijgen, kunnen niet rekenen op de waardering van Moneybird-ceo Edwin Vlieg. “Ik vind dat – als je allerlei fratsen moet uithalen om medewerkers naar kantoor te laten komen – je wellicht moet concluderen dat het kantoorconcept grondig moet worden herzien.”

Bedrijven moeten in de ogen van Vlieg flexibiliteit en vertrouwen in hun teams omarmen in plaats van te proberen mensen naar kantoor te dwingen met extrinsieke motivaties en negatieve stimulans. “Het is belangrijk om een werkomgeving te creëren waar mensen willen zijn, niet waar ze moeten zijn.”

Bij Moneybird werkt die aanpak goed, zegt de ceo. “Wij hebben ervaren dat medewerkers graag naar kantoor komen als de basis op orde is: goede werkplekken, een fijne sfeer en mogelijkheden om te ontspannen. Het creëren van een omgeving waarin mensen zich prettig en veilig voelen maakt een groot verschil in hun bereidheid om naar kantoor te komen. Maar flexibiliteit staat centraal in onze werkcultuur: mensen hebben de ruimte om thuis te werken als ze zich willen concentreren en naar kantoor kunnen komen voor samenwerking en teambuilding. Deze aanpak heeft niet alleen bijgedragen aan een hogere productiviteit, maar ook aan een grotere tevredenheid van onze medewerkers.”

Naar kantoor komen kan verplicht worden

Overigens is het in Nederland wettelijk gezien mogelijk om werknemers te verplichten naar kantoor te komen. “Dit valt onder het instructierecht”, vertelt Bijnsdorp. “De uitzondering daarop is wanneer je hybride of remote werken hebt afgesproken als arbeidsvoorwaarde. Toch waarschuwen we werkgevers voor de negatieve gevolgen van het streng inperken van thuiswerken. We zien een natuurlijke terugstroom naar kantoor doordat werknemers de sociale isolatie zelf zat worden.” 

Lees ook: Vooral fulltimer maakt minder woon-werkkilometers sinds corona

Daar staat volgens de managing partner tegenover dat voor een substantieel deel van de Nederlandse arbeidsmarkt thuiswerken essentieel is geworden. “Rigide werkgevers riskeren dat topwerknemers opstappen. Gezien de krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt is dit een reëel scenario. In plaats van het hanteren van strenge regels adviseren wij werkgevers te focussen op het versterken van de bedrijfscultuur, interne communicatie en bijhouden van prestaties. Dit zal de natuurlijke beweging terug naar kantoor ondersteunen.”