In de historische moestuin op Landgoed Vollenhoven in De Bilt zorgen ondernemers Heleen Eilander en Thomas Verdel voor de bodem, gezond eten én voor de mensen waarmee ze zich omringen. Hun methode slaat aan. Na een jaar hard werken kunnen ze zichzelf inmiddels een klein salaris uitbetalen.
door Carol Dohmen
Het vroege tijdstip weerhoudt Thomas Verdel er niet van om met een ingelegd uitje rond te gaan: “Proef eens, een lekker fris zuurtje voor bij de salade.” Hij is druk met de voorbereidingen voor de levering van groenten aan particulieren en restaurants. Toch neemt hij de tijd om samen met zijn compagnon Heleen Eilander over hun bedrijf Moestuin Vollenhoven te vertellen. “Mensen vragen weleens of dit echt een baan is. Aan de buitenkant lijkt het misschien alsof we relaxed tuinieren, maar het is keihard werken.” Eilander, die al langer ‘op deze tuin zit’ beaamt dat. “Vorig jaar is de tuin overgegaan van de familie naar een nieuwe eigenaar. Die zoekt het ondernemerschap en we krijgen de ruimte om dat in te vullen. Er zit veel potentie in ons concept.”
In 2022 gooiden ze het hele bouwplan om: wat verbouw je waar en hoeveel? Eilander: “De moestuin is trapezevormig. Geen bed was gelijk, het was erg ingewikkeld om te berekenen hoeveel we konden verbouwen. Uiteindelijk hebben we alles uitgegraven en zijn opnieuw begonnen. Nu zijn alle bedden gelijk.” Bijna anderhalve maand waren ze bezig met het nieuwe ontwerp. “Als je het nu ziet, denk je: ‘Dit is het enige logische design’”, zegt Verdel. “Maar wat hebben we veel verschillende ontwerpen bedacht en weer weggegooid.”
Stadse jongen in de moestuin
Bij Eilander zit tuinieren in de genen, Verdel was – zoals hij het zelf noemt – ‘een stadse jongen’. Beiden begonnen hun loopbaan in de commerciële sector, maar de betekenisgeving ontbrak. Eilander: “Ik slaagde cum laude voor mijn master international business economics. Daarna ging ik als consultant optimalisatie bedrijfsprocessen aan de slag.” Steeds vaker vroeg ze zich af wat ze aan het doen was. “Dan plakte ik linkjes in een PowerPoint-presentatie, waar nooit iemand iets mee zou doen.” Het onbevredigende werk eiste zijn tol, ze kreeg een burn-out. “Om te reïntegreren ben ik hier als vrijwilliger aan de slag gegaan.” In 2017 maakte ze de overstap en werd beheerder van de moestuin.
Verdel studeerde bedrijfskunde en filosofie. “Ik had een prima baan bij Philips: inkoopstrategieën maken. Best leuk. Mijn vriendin werkte aan de universiteit, we hadden het goed.” Toch zegden ze allebei hun baan op: “We dachten: ‘We kunnen alle banen krijgen die we willen, laten we iets heel anders uitproberen’.” Ze verkochten hun huis en kochten twee motoren: “Onze droom was de zijderoute te rijden en zien wat er op ons pad kwam.” Net voor vertrek gooide de coronapandemie roet in het eten. “De zijderoute was onmogelijk, we hadden geen huis meer. Toen hoorde ik over de mogelijkheid om tegen kost en inwoning op boerderijen in Europa te werken. Dat hebben we twee jaar lang gedaan. Elke drie maanden op de motor naar een ander land. De mooiste tijd van ons leven! Ik heb veel geleerd over verschillende landbouwmethodes.”
Tuin heeft 150 afnemers
Na thuiskomst besloot Verdel een ‘market garden’ te beginnen. Via zijn netwerk kwam hij in contact met Eilander. “Het klikte meteen. We spreken dezelfde taal.” In mei 2022 startten ze met Moestuin Vollenhoven. “Alle aspecten in het bedrijf vormen een geheel. De methode heet regeneratieve landbouw, waarbij de bodem niet wordt gekeerd. We telen groenten en bloemen zonder gif of kunstmest, resten gaan naar de kippen en varkens. Alles wordt lokaal afgezet. Bedenk eens hoeveel transport en plastic dat scheelt, er eten al 150 mensen van deze tuin!”
Eilander kent de historische context goed, weet veel van planten en stuurt de vrijwilligers aan. “Iedereen die bijdraagt aan het welzijn van de tuin is welkom.” Verdel: “Ik ben van de technieken en business bouwen.” Dankzij zijn contacten in de horeca – “Ik had als hobby al een bedrijf waarbij ik me als kok verhuurde” – zag hij kans toprestaurants in regio te gaan bedienen. Daarnaast geven ze rondleidingen en workshops.
Hard werken mét voldoening
Beiden voelen de voldoening die ze eerder misten. Het is keihard werken, maar, stelt Verdel: “Het zit vaak tegen, maar het is nooit met tegenzin! De tomaten en aubergines gingen om zeep en de varkens braken uit. Maar er is altijd een alternatief, we hebben 130 verschillende gewassen.” Eilander vult aan: “We hebben impact. Jonge gezinnen komen hier met hun kinderen hun pakket ophalen, ze leren spelenderwijs over duurzaam voedsel.” Verdel: “We hebben het omgedraaid: we willen onze voetafdruk niet verkleinen, maar juist een positieve afdruk nalaten. En het levert al een beetje geld op.”
De moestuin wordt vergroot met een stuk buiten de historische muren, om volgend jaar meer groentepakketten te kunnen leveren. Eilander: “Je kunt al inschrijven voor de wachtlijst.”
Dan roept het werk. De venkelzaden moeten geoogst, daarna kunnen de varkens het stuk schoon wroeten.
Historische moestuinen bij RTV Utrecht
In oktober zendt RTV Utrecht het vierluik ‘Historische moestuinen’ uit, in drie afleveringen staat Moestuin Vollenhoven centraal.